jazz blues rock

Το jazz trio είναι το πλέον συνηθισμένο σχήμα που θα συναντήσει κανείς ανάμεσα στα πολλά σχήματα των μουσικών της jazz. Ένα duo, quartetto, quintetto κ.ο.κ. μπορεί να είναι το ίδιο απολαυστικό, αλλά το trio για έναν μουσικό της jazz είναι συνώνυμο με την απόλυτη και απέριττη αισθητική και αρμονική ισορροπία, άλλωστε, τα πρωταρχικά στοιχεία της μουσικής είναι ακριβώς τρία: ρυθμός, αρμονία, μελωδία. Δεν είναι τυχαίο επομένως, ότι κορυφαίοι μουσικοί της jazz έγιναν ευρύτερα γνωστοί μέσα από μυθικά trio (Evans, Davis κ.α.).

Μία άλλη χρήση του αριθμού τρία στην jazz, συναντάται στο λεγόμενο swing feeling. Η υποδιαίρεση του κάθε beat σε τρία μέρη, είναι η βάση για την αίσθηση του swing. Έως εδώ βέβαια, τίποτε το παράξενο. Ακόμη και η θρησκευτική μεσαιωνική μουσική, ήδη από τον 9ο αιώνα χρησιμοποιούσε ανάλογες υποδιαιρέσεις, για διαφορετικό βέβαια σκοπό: αναφορά στην Αγία Τριάδα κ.λ.π. Όμως η πιο απρόσμενη σύνδεση του αριθμού τρία με την jazz, βρίσκεται ακριβώς στις ρίζες της. Που θα μπορούσε άραγε κανείς να ψάξει τις ρίζες της jazz, αν όχι στα αμπάρια των αγγλικών πλοίων που ταξίδευαν τον 18ο αιώνα πραγματοποιώντας το λεγόμενο τριγωνικό εμπόριο. Θέτοντας τα σαθρά θεμέλια του σημερινού χρηματοπιστωτικού συστήματος, το τριγωνικό εμπόριο ήταν η κύρια αιτία της αγγλοσαξονικής επικράτησης, αλλά (άθελά του) και της γέννησης της jazz. Τα αγγλικά πλοία μετέφεραν χιλιάδες τόνους ζάχαρης, καπνού και βαμβακιού από τις τεράστιες φυτείες του αμερικάνικου νότου προς τα μητροπολιτικά βρετανικά λιμάνια.

Από εκεί φορτώνανε υφάσματα, βιομηχανικά προϊόντα και όπλα, και κατευθύνονταν προς τη αφρικανική τους βάση στο Cape Coast (σημερινή Γκάνα, δυτική Αφρική). Στη συνέχεια στοιβάζονταν στα αμπάρια οι νεαροί μαύροι αφρικανοί δούλοι που αγόραζαν με ελάχιστα χρήματα συνήθως από λευκούς αποίκους (αλλά και από ντόπιους φύλαρχους) και αναχωρούσαν για τα νησιά της Καραϊβικής και τον αμερικάνικο νότο. Στην συνέχεια πωλούνταν όσοι δούλοι είχαν την «τύχη» να επιζήσουν (περίπου το 75%), στους λευκούς δουλεμπόρους που προμήθευαν με δούλους τις φυτείες. Με τα χρήματα αυτά αγόραζαν και πάλι πρώτες ύλες από τις φυτείες και ο κύκλος συνεχιζόταν με τον ίδιο τρόπο για δύο αιώνες περίπου. Πάνω από δέκα εκατομμύρια ανώνυμοι αφρικανοί μεταφέρθηκαν ως δούλοι κατά το διάστημα αυτό (χωρίς να υπολογίζονται όσοι χάθηκαν στη μεταφορά). Από την ιδιόμορφη αυτή συνάντηση των δύο πολιτισμών (αφρικανικού και αμερικανικού), γεννήθηκε τελικά ένα νέο μουσικό ιδίωμα που επρόκειτο να σημαδέψει ανεξίτηλα τον δυτικό αλλά και παγκόσμιο πολιτισμό.

Συνεχίζεται...

Φωτογραφία εξωφύλλου : Johnathan Nightingale